Stoken van hout in kachel of open haard

Houtkachel en Open haard

Heb je een open haard of houtkachel? Of wil je er een kopen? Een vuurtje stoken kan gezellig zijn, maar voor de gezondheid en het milieu zijn houtkachels en open haarden niet goed. Het veroorzaakt luchtvervuiling, zoals fijnstof, en kan ook stankoverlast geven.

Het stoken van hout in houtkachels en open haarden is daarom niet wenselijk. Fijnstof is schadelijk voor de gezondheid, net als verschillende kankerverwekkende stoffen die vrijkomen bij het stoken van hout. En de rook is vaak een probleem voor mensen die last hebben van hun luchtwegen.

Verkeerd stoken zorgt voor meer schadelijke stoffen

Als je hout verbrandt, komen er schadelijke stoffen in de lucht: fijnstof, kankerverwekkende koolwaterstoffen (PAK’s) zoals benzeen en dioxine, koolmonoxide en zware metalen. Dat zorgt voor ongezonde lucht. Hoeveel schadelijke stoffen er vrijkomen, hangt ook af van de manier waarop je stookt.

12 stooktips voor houtkachel en open haard

Als je toch hout wilt stoken, let dan in ieder geval op de volgende 12 punten:

1 Stook alleen droog hout. Vochtig hout brandt niet goed en dat geeft extra veel rook en fijnstof. Zelf hout hakken? Droog het hout dan minstens 2 jaar. Het hout is droog als het gebarsten is of als de bast loslaat.
2 Gebruik nooit geverfd of geïmpregneerd hout: bij verbranding komen zware metalen vrij. Ook (spaan)plaat is uit den boze vanwege de lijm die erin zit.
3 Stook geen papier en karton. Het geeft veel rook en vliegas en is daarom zelfs verboden als brandstof. Maak het vuur aan met aanmaakblokjes en kleine houtjes.
4 Heb je een allesbrander? Neem dit woord niet letterlijk: je mag er niet alles in verbranden (geen plastic, afval, geverfd hout enzovoort). Gebruik ook hiervoor alleen onbewerkt, droog en schoon hout.
5 Stook niet bij windstil of mistig weer: de rook blijft dan hangen en kan plaatselijk veel luchtvervuiling veroorzaken. Op de Stookalert kun je zien wanneer je beter niet kunt stoken.
6 Gebruik haardhout met het FSC- of PEFC-keurmerk. Dat garandeert dat het uit verantwoord beheerd bos komt.
7 Wordt het binnen te warm met de houtkachel aan? Stook dan met minder hout en zet even een raam open. Schuif niet de luchttoevoerklep dicht ('smoren'): het hout verbrandt dan niet volledig waardoor er extra veel schadelijke stoffen ontstaan.
8 Zet de luchttoevoer in de kachel helemaal open, net als de klep in de schoorsteen. Dat zorgt voor betere verbranding en dus minder schadelijke stoffen (zoals PAK’s en koolmonoxide).
9 Houd ventilatieroosters tijdens het stoken open (of zet een raampje open). Het vuur kan dan zuurstof aantrekken en de rook kan via de schoorsteen afgevoerd worden.
10 Controleer of je goed stookt: een goed vuur heeft gele, gelijkmatige vlammen en je ziet bijna geen rook uit de schoorsteen komen. Oranje vlammen en donkere rook geven aan dat de verbranding niet goed is: zorg dan voor voldoende luchtaanvoer.
11 Laat de schoorsteen minstens één keer per jaar goed vegen.
12 Stook niet iedere dag en zeker niet langer dan 4 uur op één dag. Zo blijf je vrienden met de buurt.

Welke brandstof kun je het beste kiezen?

Als je toch hout wilt stoken, let dan ook op de brandstof die je gebruikt. Er zijn veel brandstoffen te koop voor houtkachels en open haarden, maar die zijn niet allemaal even goed voor het milieu. De geschiktste brandstoffen zijn:

1. Houtbriketten
2. Schoon en droog (2 jaar gedroogd) hakhout
3. Houtsnippers

Kies voor hout met FSC- of PEFC-keurmerk, dat komt uit verantwoord beheerde bossen. Gebruik je houtsnippers, kies dan snippers met deze 2 keurmerken: (1) het Better Biomasslabel voor duurzame snippers (die zijn beter voor het milieu) én (2) het EN plusA1-keurmerk voor kwaliteit (die zijn beter voor je kachel).

Liever geen briketten met paraffine

Paraffinebriketten mogen wel in de houtkachel, maar zijn minder milieuvriendelijk: er zitten schadelijke stoffen in waardoor bij verbranding onder roet en PAK’s vrijkomen.

Meer informatie?

Op de website van milieucentraal (onderdeel van Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat) lees je er meer over en vind je meer informatie over het stoken van hout.

Heb je last van houtrook en kom je er met je buren niet uit? Je kunt buurtbemiddeling inschakelen als de contacten met de buren lastig zijn of stroef lopen.