Overzicht monumenten Heilig Landstichting
Carmelweg 3-15 te Heilig Landstichting
Gemeentelijk monument
Huidige functie: appartementen
Bouwjaar: 1923/1928/1933
Architect: Jan Stuyt in samenwerking met Piet Gerrits
Bouwstijl: oosterse stijl
Kenmerken: ommuurd slotklooster met kapel, refter, keuken, voorzaal en sacristie en cellen op de verdieping aan een binnenplaats. De oudste bouwdelen zijn witgepleisterd en hebben een zwarte plint en banden van keramische tegels. Latere fasen zijn opgetrokken in baksteen met uitgemetselde banden. Aan de voorgevel een groot dakoverstek op klossen, boven de rechtergevel een schoorsteen met minaret-achtige bekroning en getande dakrand. Diverse rond- en spitsbogige vensters. De kapel wordt bekroond door een klokkenstoel. Het sobere interieur heeft op de wanden stichtelijke spreuken uit het Boek Ecclesiasticus. In de kapel beschilderde luiken naar ontwerp van Piet Gerrits.
Vroegere functie: klooster van de Zusters Kanunnikessen, in 1928 en 1932-33 uitgebreid voor de Carmelstichting van de Allerheiligste Drieëenheid. De Karmelietessen verlieten het gebouw in 1997.
Natuurgebied Cortendijk, nabij Carmelweg te Heilig Landstichting
Archeologisch rijksmonument
Huidige functie: natuurgebied
Terrein waarin mogelijk overblijfselen/sporen van een Romeins aquaduct, onderdeel van het Aquaduct Groesbeek. Dit zou aangelegd kunnen zijn tussen 71 en 105 na Christus ten behoeve van de watervoorziening van de legerplaats van het Tiende Legioen op de Hunerberg in het huidige Nijmegen-Oost. Het systeem heeft mogelijk bestaan uit een aantal kunstmatig aangelegde aarden dammen en dalen met daarin houten goten. De Cortendijk is ongeveer 50 meter lang en bevindt zich deels op het terrein van het Carmelklooster.
Van Haaftenlaan 12 te Heilig Landstichting: Sonnehove
Gemeentelijk monument
Huidige functie: woonhuis
Bouwjaar: 1935
Bouwstijl: traditionalisme met invloeden van de Delftse School
Kenmerken: bakstenen landhuis op rechthoekige grondslag onder een ver overstekend zadeldak met rode pannen en twee schoorstenen, voorzien van een aangebouwde garage. Asymmetrisch ingedeelde voorgevel met gedecoreerde entreepartij onder een ver uitstekende luifel, links daarvan een stichtingssteen met jaartal. Alle vensters hebben meerruitsramen en luiken, alsmede gemetselde strekken of segmentbogen. De centrale dakkapel is oorspronkelijk en heeft een stolpraam. De geveltoppen hebben een gepotdekselde betimmering. Aan de achterzijde een balkon en een dakopbouw met vlaamse gevel. Het interieur is deels oorspronkelijk.
Vroegere functie: ambtswoning, gebouwd voor jhr. H.H.J.M. van de Poll, burgemeester van Groesbeek van 1934 tot 1941.
Nabij Profetenlaan te Heilig Landstichting: Louisedal
Archeologisch rijksmonument
Huidige functie: natuurgebied, onderdeel van Museumpark Orientalis
Terrein waarin mogelijk overblijfselen/sporen van een Romeins aquaduct, onderdeel van het Aquaduct Groesbeek. Dit zou aangelegd kunnen zijn tussen 71 en 105 na Christus ten behoeve van de watervoorziening van de legerplaats van het Tiende Legioen op de Hunerberg in het huidige Nijmegen-Oost. Het systeem heeft mogelijk bestaan uit een aantal kunstmatig aangelegde aarden dammen en dalen met daarin houten goten. Het Louisedal start in museumpark Oriëntalis en loopt daar evenwijdig aan de Meerwijkselaan.
Meerwijkselaan 23-25 te Heilig Landstichting: Huis Nieuwland
Gemeentelijk monument
Huidige functie:
Bouwjaar: 1908/1960
Architect: Joh.D. Looyen/ J.H. van Galen
Bouwstijl: kenmerken van Jugendstil
Kenmerken: bakstenen vrijstaand landhuis op T-vormige plattegrond onder een samengesteld dak met rode pannen. Asymmetrisch ingedeelde voorgevel met portiek onder dakoverstek met rijk gesneden houten constructie, op de vloer een betegeling met bloemmotieven. In de zijwand een stichtingssteen met jaartal. Boven het linkervenster een Jugendstil-tegeltableau met gestileerde bloemen en opschrift “NIEUW-LAND”, vervaardigd bij de NV Haagsche Plateelfabriek Rozenburg. De vensterindeling is in 1960 deels gewijzigd. In het interieur betimmeringen met Jugendstil-motieven en in de hal een schoorsteenmantel met oude “witjes”.
Vroegere functie: villa gebouwd in opdracht van de pacifist G.A. Wegelin, van 1931 tot 1994 in gebruik als vakantiehuis van de congregatie Vrouwen van Bethanië. Op het terrein is in 1936 het studiehuis (“Valentinum”) van de congregatie gebouwd, nu Meerwijkselaan 19-21.
Mgr. Suyslaan 4 Te Heilig Landstichting: Stella Matutina
Rijksmonument
Huidige functie: kantoor
Bouwjaar: 1922-1923
Architect: Jan Stuyt
Kenmerken: bakstenen, grotendeels gepleisterd pand met bijgebouw onder platte daken met dakoverstek op getrapte klossen. Tussen de vensterassen witte tegels met in rood een Jerusalemkruis. De uitgespaarde muuropeningen zijn voorzien van een geprofileerde gepleisterde omlijsting. Alle gevels hebben een regelmatige en nagenoeg symmetrische indeling.
Vroegere functie: Klooster van de Paters Montfortanen (Priester-Missionarissen van het Gezelschap van Maria), die onder meer zorg droegen voor de rondleidingen in het devotiepark.
Mgr. Suyslaan bij 4 te Heilig Landstichting: Begraafplaats met reliëfs en beelden
Rijksmonument
Huidige functie: Begraaf-en Gedenkpark Heilig Landstichting
Bouwjaar: 1913-1915
Ontwerper: Piet Gerrits
Kenmerken: begraafplaats met grafmonumenten en bijbehorende aanleg, in 1913-1915 in opdracht van de Heilig-Landstichting aangelegd door Piet Gerrits naar het voorbeeld van dodenakkers in Palestina. De landschappelijke aanleg op het geaccidenteerde terrein bestaat uit onregelmatig gevormde grafvelden, een slingerend padenstelsel en een beplanting van loof- en naaldbomen. Op het terrein van de begraafplaats zijn enkele objecten geplaatst die oorspronkelijk bij de Bergrede hebben gestaan. Deze reliëfs en beelden zijn ontworpen door Piet Gerrits en dateren uit de periode 1950-1955.
Bijzonderheden: tot 1988 maakte de (Rooms Katholieke) begraafplaats deel uit van het museumpark.
Mgr. Suyslaan bij 4 te Heilig Landstichting: Bergredereliëfs
Rijksmonument
Bouwjaar: 1950-52
Ontwerper: Piet Gerrits
Kenmerken: elf betonnen reliëfs in een natuurstenen keermuur, ter illustratie van de Bergrede van Christus volgens Mattheus. De voorstellingen zijn uitgevoerd in een realistische en verhalende stijl, kenmerkend voor het late werk van Piet Gerrits. Er zijn verhalen uit het Oude Testament en het Nieuwe Testament uitgebeeld, te weten: Kaïn en Abel, David en Nathan, Adam en Eva, Susanna en de ouderlingen, David en Saul, steniging van Stefanus, penning van de weduwe, de man die schatten voor zichzelf verzamelde, de farizeeër en de tollenaar, de onbarmhartige dienaar, de barmhartige Samaritaan. Aan weerszijden zijn teksten aangebracht.
Vroegere functie: boven het zesde reliëf stond oorspronkelijk een Jezusbeeld. Ook waren er oorspronkelijk meer reliëfs, beelden en stenen. Deze zijn deels herplaatst, deels verdwenen. Onderdeel van het openbare leven van Christus.
Mgr. Suyslaan bij 4 te Heilig Landstichting: Vierde Statie
Rijksmonument
Bouwjaar: 1916
Ontwerper: Piet Gerrits
Kenmerken: gepolychromeerde reliëfvoorstelling in architectonische omlijsting van metselwerk met een gecementeerde topgevel, voorstellende de Vierde Statie (“Jezus ontmoet Maria op weg naar Golgotha”). De voorstelling, die spitsbogig wordt afgesloten, toont Christus die het kruis draagt, Maria die een helpend gebaar maakt, twee vrouwen en Johannes. Vlakke achtergrond met drie gebladerde takken.
Bijzonderheden: onderdeel van de 14 Staties van de Kruisweg van Christus door de straten van Jeruzalem (lijdensweg van Christus). Een aantal Kruiswegstaties is (later) door middel van figuratieve voorstellingen verduidelijkt.
Mgr. Suyslaan bij 4 te Heilig Landstichting: Hof van Olijven
Rijksmonument
Bouwjaar: 1915-16
Bouwstijl: oosterse stijl
Kenmerken: ommuurde binnenplaats waarin een grot met olijfpers, een grafkapel en twee kunststenen beelden naar ontwerp van Piet Gerrits. De ommuring bestaat uit onregelmatig gestapelde blokken mergelsteen en heeft een poort naar het bruggetje over de “Cedron”. De grafkapel heeft een gepleisterde koepel. Wanden en koepel zijn beschilderd door Piet Gerrits.
Bijzonderheden: in het devotiepark onderdeel van het openbare leven van Christus.
Mgr. Suyslaan bij nummer 4 te heilig Landstichting: Stadspoort met Zevende en Achtste Statie
Rijksmonument
Bouwjaar: 1920/1931 (Achtste Statie)
Architect: vermoedelijk naar ontwerp van Piet Gerrits
Kenmerken: In oosterse trant uitgevoerde bakstenen gepleisterde stadspoort op samengesteld grondplan. Aan de voor- en achterzijde een verdiept gelegen doorgang met rondboog, voorzien van bijbelse spreuken. De Achtste Statie betreft een samenstel van vier kunststenen reliëfs tegen een neutrale achtergrond, voorstellende "Christus ontmoet en troost de wenende vrouwen". De Zevende Statie bevindt zich aan de voorzijde en bestaat uit een tegeltableau met de voorstelling “Jezus valt voor de tweede maal onder het kruis”.
Bijzonderheden: maakte tot 1988 deel uit van het museumpark. De Achtste Statie werd in 1931 aangebracht.
Mgr. Suyslaan bij 4 te Heilig Landstichting: Hemelvaartskoepel
Rijksmonument
Bouwjaar: 1916, 1918-1919 (ommuring)
Architect: Jan Stuyt
Kenmerken: ommuurde gepleisterde octagonale centraalbouw met koepel en spitsbogige muuropeningen en gekoppelde granieten zuilen met teerlingkapitelen. Gevelafsluiting met een trapsgewijs uitkragende lijst op bloktanden en acht frontons. Binnen een zwart-witte tegelvloer, de gewelven waren oorspronkelijk oranje geschilderd. In de gepleisterde lage muur drie ijzeren draaihekken met kruismotief.
Bijzonderheden: maakte binnen het devotiepark onderdeel uit van het leven na de Verrijzenis van Christus. De zichtas naar de Kruisberg is in de laatste jaren hersteld.
Mgr. Suyslaan bij 4 te Heilig Landstichting: Negende Statie
Rijksmonument
Huidige functie: grafkelder (Begraaf- en Gedenkpark Heilig Landstichting)
Bouwjaar: 1916-1931
Ontwerp: Piet Gerrits
Kenmerken: kunstmatig vervaardigde kleine rots met afgevlakte bovenzijde met een mozaïekvoorstelling naar ontwerp van Piet Gerrits en uitgevoerd door de firma P. Beyer & Söhne uit Keulen. In de zuidwand leidt een rechthoekig portaal met twee treden naar een kleine grafkelder.
Bijzonderheden: maakte tot 1988 deel uit van het museumpark (de lijdensweg van Christus).
Mgr. Suyslaan bij 4 Heilig Landstichting: Kruisberg met crypte en 3 mozaïekvoorstellingen
Rijksmonument
Huidige functie: grafkelder (Begraaf- en Gedenkpark Heilig Landstichting)
Bouwjaar: 1915
Ontwerper: Piet Gerrits
Kenmerken: kunstmatig opgeworpen betonnen berg met aan de noordzijde een licht stijgende opgang die eindigt op de top bij een groot eenvoudig houten kruis. Langs de hellingbaan zijn in de bergwand teksten gekrast en twee boognissen uitgespaard waarin mozaïekvoorstellingen van de Tiende, Elfde en Dertiende Statie. De mozaïeken werden vóór 1928 naar ontwerp van Piet Gerrits uitgevoerd door de firma P. Beyer & Söhne uit Keulen. In de berg een crypte met een portiek met colonnade op kruisvormig grondplan. Tegenover de ingang een vrijstaand altaar. In de kruisarmen zijn in rijen van zes en in zes lagen hoog graven ondergebracht.
Vroegere functie: de Kruisberg met het houten kruis symboliseert de Twaalfde Statie "Christus sterft aan het kruis". Tot 1988 maakte de Kruisberg deel uit van het museumpark (de lijdensweg van Christus).
Mgr. Suyslaan bij nummer 4 te Heilig Landstichting: Heilig Graf (Veertiende Statie)
Rijksmonument
Bouwjaar: 1916-1918
Ontwerper: Piet Gerrits
Kenmerken: kunstmatig opgeworpen stenen berg, voorstellende een rots met het uitgekapte Heilig Graf, afgesloten door een wentelsteen. Portaal met drie gestucte rozetten en een trap naar de top van de rots, waar zich een bankje bevindt waarop oorspronkelijk een stenen beeld van Maria Magdalena bevestigd was. De rotswand heeft ingekraste teksten.
Vroegere functie: maakte binnen het devotiepark onderdeel uit van de lijdensweg van Christus (Veertiende Statie: “Jezus wordt in het graf gelegd”). Tot 1988 gelegen op het terrein van het museumpark.
Mgr. Suyslaan bij nummer 4 te Heilig Landstichting: Graf van Piet Gerrits
Rijksmonument
Bouwjaar: 1957
Kenmerken: grafmonument bestaande uit een laag muurtje waarbinnen een grafsteen is opgesteld met een reliëf voorstellende Jezus, palmtakken en een knielende vrouw, naar ontwerp van beeldend kunstenaar en ontwerper van de Heilig Landstichting Piet Gerrits (1878-1957). In het graf werden ook meerdere andere familieleden begraven.
Mgr. Suyslaan 8 te Heilig Landstichting: Jerusalem
Rijksmonument
Huidige functie: woonhuis en ontvangstruimte begraafplaats
Bouwjaar: 1916 / 1936
Architect: Jan Stuyt
Kenmerken: witgeschilderd bakstenen pand op samengesteld grondplan met platte daken en dakoverstek op bewerkte klossen. Het pand is voorzien van een poortdoorgang met opschrift “Heilig Land-Stichting” en enkele rondboogvensters/-deuropeningen.
Vroegere functie: administratorwoning of winkelhuis. Restaurant “Jerusalem” werd aangebouwd in 1936. In de winkel werden devotionalia verkocht. De poort vormde de hoofdtoegang tot het devotiepark.
Nijmeegsebaan 59 te Heilig Landstichting
Gemeentelijk monument
Huidige functie: woonhuis
Bouwjaar: 1915
Kenmerken: bakstenen vrijstaand woonhuis met gepleisterde plint op rechthoekige plattegrond onder een gebroken schildkap met donkere pannen, voorzien van twee dakkapellen met topgevel en zadeldak. Onder de bakgoot een gepleisterd en gemetseld pseudo-fries, ter hoogte van de portiek een speklaag. Rechts van de voordeur twee hoge vensters met luiken.
Pastoor Rabouplein 1 te Heilig Landstichting: Pastorie, parochiecentrum
Rijksmonument
Huidige functie: pastorie; parochiecentrum
Bouwjaar: 1913-1915
Architect: Jan Stuyt in samenwerking met Jos Margry.
Kenmerken: witgepleisterd bakstenen bouwwerk met platte daken op U-vormig grondplan rondom een patio met rondboogarcaden. gevels met fors dakoverstek en fries van zwarte en okerkleurige tegels in blokpatroon en witte tegels met in rood het Jeruzalemkruis. In het midden van de patio een fonteintje. Aan de noordzijde van de hal een verbindingsgang naar de kerk van waaruit de voormalige museumzaal, bibliotheek en archiefruimte annex kluis zijn te bereiken. Het bijzonder rijke interieur, waarbij met name de vergaderkamer en de zgn. Oosterse Zaal opvallen, is grotendeels uitgevoerd naar ontwerp van Piet Gerrits, inclusief meubels en stoffering.
Vroegere functie: Pastorie, tot ca. 1946 met museumzaal. Maakte oorspronkelijk deel uit van het devotiepark.
Pastoor Rabouplein 3 te Heilig Landstichting: Cenakelkerk
Rijksmonument
Huidige functie: parochiekerk
Bouwjaar: 1913-15
Architect: Jan Stuyt in samenwerking met Jos Margry
Bouwstijl: oosterse stijl
Kenmerken: lichtgeel gepleisterde kerk met een axiale opzet, met een als centraalbouw opgevat overwelfd schip met koepel. Van west naar oost bestaat de plattegrond achtereenvolgens uit: een portaal tussen twee torens, een voorschip met aan weerszijden een kapel, een achtzijdig schip met drie cirkelvormige kapellen aan de noord- en zuidzijde, een rechthoekig koor geflankeerd door nevenruimtes, een halfronde absis en daaromheen gebogen sacristie. De voorgevel heeft een loggia en ligt naar een groot plein. Ramen, deuren, zijkapellen en doorgangen zijn in groepen van drie toegepast (getallensymboliek Hemels Jeruzalem). Het interieur is in twee fasen tussen 1915 en 1932 door Piet Gerrits voorzien van mozaïeken en schilderingen, waarbij in de eerste fase een ingetogen, in de tweede fase een meer verhalende stijl is toegepast. Piet Gerrits ontwierp ook het liturgisch vaatwerk. De kerk is via verbindingsgangen verbonden met de pastorie en met het vm. Pelgrimshuis/zusterklooster.
Oorspronkelijke functie: bedevaartskerk en parochiekerk, gewijd aan de H. Antonius van Padua. Maakte oorspronkelijk als Zaal van het Laatste Avondmaal onderdeel uit van het devotiepark (lijdensweg van Christus). In de aanbiddingskapel vond vanaf 1928 de altijddurende aanbidding van het Heilig Hart van Jezus plaats, naar voorbeeld van de Cenakelkerk in Jeruzalem. Vanuit de loggia konden grote groepen pelgrims toegesproken worden.
Pastoor Rabouplein 5 te Heilig Landstichting: Pelgrimshuis Casa Nova
Rijksmonument
Huidige functie: kantoor
Bouwjaar: 1913-15.
Architect: Jan Stuyt in samenwerking met Jos Margry.
Kenmerken: groot witgepleisterd bakstenen blokvormig pand op samengesteld grondplan op zwart geschilderde plint onder een dakoverstek met tegelfries van zwarte en okerkleurige tegels in blokpatroon, afgewisseld door witte tegels waarop in rood het Jeruzalemkruis. Voorgevel met middenrisaliet en hoofdingang met bordestrap in drie delen met een gesloten front. Onder het bordes een doorgang. op de gevel is de naam "CASA NOVA" geschilderd. Het pand is met de Cenakelkerk verbonden via een verbindingsgang met cilindervormige traptoren en een met koper gedekte achtzijdige koepel.
Vroegere functie: slotklooster van de Zusters Gezelschap der Dochters van Jezus Heilig Hart, die in de Cenakelkerk zorg droegen voor de altijddurende aanbidding van het Heilig Hart. Van 1928 tot 1987 kloosterhuis van de Zusters Kanunnikessen van het Heilig Graf, tevens Pelgrimshuis Casa Nova.
Profetenlaan bij 1a te Heilig Landstichting: Transformatorhuisje
Rijksmonument
Huidige functie: transformatorhuisje
Bouwjaar: 1916
Architect: G. Versteeg sr/Jan Stuyt
Bouwstijl: zakelijk expressionisme/oosterse stijl
Kenmerken: prominent gesitueerd rechthoekig trafogebouwtje type A3R, voorzien van witte bepleistering, een zwart-wit tegelfries en een overstekend plat dak op getrapte houten consoles.
Bijzonderheden: dit standaard trafohuisje naar ontwerp van G. Versteeg sr werd door Jan Stuyt stilistisch aangepast aan de oosterse stijl van de overige gebouwen in de Heilig Landstichting.
Profetenlaan 2 en omstreken te Heilig Landstichting: Complex Heilig Landstichting
Rijksmonument
Bouwjaar: vanaf 1913
Kenmerken: het complex, bestaande uit lanenstelsel, devotiepark, begraafplaats, twee kloosters, Heilig Hartbasiliek (onvoltooid) en Cenakelkerk, pastorie en diverse overige bouwwerken, werd vanaf 1913 naar idee van kapelaan A. Suys aangelegd. Het grotendeels door architect Jan Stuyt en beeldend kunstenaar Piet Gerrits ontworpen complex vormt een bijzondere en zeldzame uitdrukking van de in de negentiende eeuw begonnen rooms-katholieke emancipatiebeweging. De idee om Bijbelse heilige plaatsen en momenten in een devotiepark dichter bij huis te halen en te visualiseren past in het toenmalige rooms-katholieke tijdsbeeld, waarin openbare groepsmanifestaties de gemeenschappelijke identiteit naar buiten toe benadrukten.
Profetenlaan 2 te Heilig Landstichting: Aanleg en lanenstelsel Heilig Landstichting
Rijksmonument
Bouwjaar: Vanaf 1913
Kenmerken: Carmelweg, Engelenlaan, Mgr.Suyslaan en Profetenlaan vormden in en om het Devotiepark Heilig Land zichtassen die de belangrijkste heilige plaatsen met elkaar verbonden. De Carmelweg vormt de verbinding tussen Johanneslaan en het Carmelklooster; de Engelenlaan is gelegen in de as van de Cenakelkerk; de Mgr.Suyslaan vormt tegenwoordig de hoofdtoegangsweg tot de Cenakelkerk met pastorie, het klooster Casa Nova en de begraafplaats; de Profetenlaan is gelegen in de as van de onvoltooide Heilig Hartbasiliek en vormt tegenwoordig de hoofdtoegang tot het museumterrein en vormt tevens in omgekeerde richting een belangrijke zichtas die gevormd wordt door het zicht vanaf het atrium van de H. Hartbasiliek op het Neboklooster. Van bijzondere betekenis is de relatie tussen de inrichting en het geaccidenteerde terrein: de heuveltoppen en dalen zijn vernoemd naar bergen en valleien in het Heilig Land en worden gemarkeerd door gebouwen en objecten die onderling met elkaar zijn verbonden door een slingerend padenstelsel.
Vroegere functie: het lanenstelsel maakte een chronologische rondgang door het devotiepark Heilig Land mogelijk, waardoor de bezoeker leven, lijden en sterven van Jezus kon ervaren.
Profetenlaan 2 te Heilig Landstichting: Heilig Hartbasiliek (onvoltooid)
Rijksmonument
Huidige functie: hoofdgebouw met expositieruimte Museumpark Orientalis
Bouwjaar: 1932-36
Architect: Jan Stuyt in samenwerking met Giacomo Stuyt
Bouwstijl: oosterse stijl
Kenmerken: van de geplande blokvormige kruisbasiliek met centrale koepel, vier minaret-achtige hoektorens, platgedekte kruisarmen en een atrium werden alleen het atrium (voorhal) en een deel van een kruisarm voltooid. In de zichtas van het gebouw ligt, op Nijmeegs grondgebied, het eveneens door Stuyt ontworpen Neboklooster. Het atrium van gele baksteen is aan vier zijden omgeven door een platgedekte galerij met rondbogen en bolvormige gewelven, de voorzijde heeft drie hoge rondboogdoorgangen geflankeerd door torens met kopergedekte koepels. De aanzet van de onvoltooide kruisarm heeft twee hoektorens, drie hoofdingangen en een betonnen balkon op consoles. Het interieur is witgepleisterd en bevat vier pijlers, gordelbogen en bolvormige gewelven.
Vroegere functie: (geplande) “Nationaale Basiliek van het Allerheiligst Hart van Jezus”. De basiliek, in 1907 mede geïnitieerd door J. Vroomans-Leclerq, moest het centrum van het later door A. Suys gestichte devotiepark worden.
Bijzonderheden: een eerder ontwerp uit 1916 van Jan Stuyt werd in 1932 door Stuyt samen met zijn zoon Giacomo vereenvoudigd. Het grondwerk voor de basiliek werd in 1932 in het kader van de Rijkswerkverschaffing verricht. In 1936 kwamen de werkzaamheden stil te liggen wegens gebrek aan fondsen.
Profetenlaan 2 te Heilig Landstichting: Beth Juda
Rijksmonument
Huidige functie: Joods dorp
Bouwjaar: 1916-1918
Ontwerper: Piet Gerrits
Kenmerken: Aaneenschakeling van blokvormige merendeels gepleisterde huizen van één en twee bouwlagen met platte daken op rechthoekig grondplan, gesitueerd aan twee korte straatjes met trappen die uitkomen op een met keien geplaveid plein. Voor elke woning een ommuurd tuintje waarin de bakoven en soms ook een regenwaterput. Op het dorpsplein een gepolychromeerd stenen beeld van een bedelaar, bij de waterbron een beeld van een vrouw met kruik en kind.
Vroegere functie: Dorp Nazareth. Het dorp kent twee bouwfasen. Het oudste en door Piet Gerrits, naar het voorbeeld van El Hosson, ontworpen gedeelte dateert uit 1916-1918 en geeft een beeld van een Palestijns dorp uit het begin van de twintigste eeuw. Het maakte binnen het devotiepark deel uit van het verborgen leven van Christus.
Profetenlaan 2 te Heilig Landstichting: Synagoge
Rijksmonument
Bouwjaar: 1935
Ontwerper: Piet Gerrits
Kenmerken: ommuurde rechthoekige voorhof en éénlaagse gebedsruimte op rechthoekig grondplan onder een plat dak met in het midden een kleine koepel, gelegen in het Dorp Nazareth. In de trapsgewijs oplopende hof bevindt zich een waterput. Links en rechts een toegang met houten dubbele deur naar de gebedsruimte onder een latei met reliëfvoorstellingen. Binnen een driebeukige rechthoekige ruimte met twee rijen van elk drie palen op stenen poeren onder een plafond met balklaag. Diverse interieurelementen en decoraties.
Bijzonderheden: plattegrond en inrichting zijn ontleend aan een sefardische synagoge uit de periode 300-600 na Christus, die Piet Gerrits in het Heilig Land in de periode 1906-1911 bestudeerde. Binnen het devotiepark maakte de synagoge deel uit van het verborgen leven van Christus.
Profetenlaan 2 te Heilig Landstichting: Herderstoren
Rijksmonument
Bouwjaar: 1916-18/ ca. 1950 (beelden)
Ontwerper: Piet Gerrits
Kenmerken: terrasvormig aangelegd veld met lage muurtjes van grote blokken mergelsteen en betonnen keermuurtjes. Op het hoogste punt van het veld een wachttoren voor herders, bestaande uit een stenen podium bereikbaar via een trapje. Hierop staan twee stenen beelden van fluitspelende mannen in Palestijnse klederdracht.
Vroegere functie: Herdersveld met wachttoren en loofhut. Uitbeelding van het verborgen leven van Christus. De beelden hebben oorspronkelijk elders op het terrein bij de Bergrede gestaan.
Profetenlaan 2 te Heilig Landstichting: Geboortegrot
Rijksmonument
Huidige functie: schaapskooi
Oorspronkelijk bouwjaar: vermoedelijk 1924 (verplaatst begin jaren ’50)
Ontwerper: Piet Gerrits
Kenmerken: betonnen rotsformatie met openingen aan de voorzijde, inwendig een gang en centrale ruimte waarin een gepolychromeerde sculptuur voorstellende Maria met kind en een slapende Jozef.
Vroegere functie: Grot van Bethlehem. De grot bevond zich oorspronkelijk onderaan het herdersveld, maar werd naar de huidige plek verplaatst vanwege de aanleg van een spoorlijntje.
Bijzonderheden: opgericht door pater B. Kieuwe. Uitbeelding van het verborgen leven van Christus.
Profetenlaan 2 te Heilig Landstichting: Timmermanshuis en werkplaats
RijksmonumentBouwjaar: 1924
Ontwerper: Piet Gerrits
Kenmerken: uit drie in hoogte verschillende kubische bouwmassa’s met poortje bestaand bouwwerk, deels gecementeerd, deels bekleed met ruwe blokken kalksteen, op L-vormige plattegrond met platte daken en een koepel. De deuren zijn deels voorzien van snijwerk. Inwendig twee ruimten, van elkaar gescheiden door een rondbogige doorgang, voorzien van ingebouwde banken en nissen voor kaarsen.
Vroegere functie: oorspronkelijk als timmermanswerkplaats/woning van Maria en Jozef in Nazareth gebouwd ter illustratie van het verborgen leven van Christus. Enkele inscripties herinneren hier nog aan. Tot 2009 in gebruik als “Tollenaarswoning”.
Profetenlaan 2 te Heilig Landstichting: Karavanserai
Rijksmonument
Bouwjaar: 1923
Ontwerp: Piet Gerrits
Kenmerken: aan een groot binnenplein gelegen ommuurd bouwwerk op rechthoekige plattegrond met platte daken, deels bekleed met natuursteen in verschillende formaten. Het binnenplein wordt aan drie zijden omgeven door een galerij met rustbanken en schijndeuren, aan de zuidzijde door een afdak op houten stijlen. Poortgebouw en herbergierswoning hebben gekoppelde vensters in verschillende formaten en inwendig nissen voor kaarsen. Op de binnenplaats een waterput en drinkbak voor dieren.
Vroegere functie: “Oosterse herberg”, in het devotiepark ter illustratie van het openbare leven van Christus naar voorbeeld van eenzelfde gebouw in Jordanië ontworpen.
Profetenlaan 2 te Heilig Landstichting: Wijnpers
Rijksmonument
Bouwjaar: waarschijnlijk 1920-1940
Ontwerper: vermoedelijk Piet Gerrits.
Kenmerken: betonnen wijnpers, bestaande uit twee grote en twee kleine bakken. Bovenop bevindt zich een loofhut. Een tweede, identieke wijnpers bevindt zich ingegraven in een helling in de buurt van de Romeinse weg. Deze is geheel overwoekerd.
Bijzonderheden: De wijnpersen maakten binnen het complex van de Heilig-Landstichting deel uit van het openbare leven van Christus.
Profetenlaan 2 te Heilig Landstichting: Sanhedrin
Rijksmonument
Bouwjaar: 1940/1952 (beeldengroepen)
Ontwerp: Piet Gerrits
Bouwstijl: oosterse stijl
Kenmerken: deels op archeologische vondsten in Palestina gebaseerde evocatie van het Sanhedrin (Hoge Raad van Judea). Witgepleisterd vlakgedekt blokvormig gebouw rond een binnenhof, met vensteropeningen voorzien van houten roosters. De betegelde binnenhof heeft een booggalerij van een en twee bouwlagen, bereikbaar via een trap, en herbergt twee gepolychromeerde beeldengroepen. Op de begane grond een vertrek met daarin een gepolychromeerde beeldengroep, voorstellende elf op muurbanken gezeten leden van de Hoge Raad.
Vroegere functie: oorspronkelijk vrijstaand, sinds 1978 van de “Oosterse Straat” deel uitmakend bouwwerk ter illustratie van de lijdensweg van Christus. In het vertrek van de Hoge Raad bevond zich een vierde beeldengroep van Christus met een soldaat.
Profetenlaan 2 te Heilig Landstichting: Paleis van Pilatus, voorplein en Oosters Straatje met beeld
Rijksmonument
Bouwjaar: 1930, 1940 (reliëfs)
Ontwerper: Piet Gerrits
Bouwstijl: oosterse stijl
Kenmerken: U-vormig vlakgedekt bouwwerk met zadeldaken en frontons op een podium met zuilen en een monumentale trap. De gevels zijn gepleisterd en beschilderd in wit en oranje. De twee zuilen bij de ingang zijn rood geschilderd, boven de ingang een schildering van een Romeinse adelaar. Op de achterwanden van de rondbooggalerijen gepolychromeerde reliëfs van romeinse soldaten. Op de vloer van de binnenruimte van het paleis zijn Romeinse spellen uitgekrast. Het deels overbouwde Oosters Straatje (driekwart van de ware grootte) heeft aan weerszijden winkeltjes met houten luiken en woonhuizen, in het midden een goot. Op de stoep van een van de huizen bevindt zich een beeld van een zittende slapende (of wenende) vrouw.
Bijzonderheden: Oorspronkelijk waren er vrijstaande beelden met als thema de bespotting van Christus. Onderdeel van de lijdensweg van Christus.
Profetenlaan 2 te Heilig Landstichting: Bedoeïenentent
Rijksmonument
Ontwerper: vermoedelijk Piet Gerrits
Kenmerken: Bedoeïenentent van hout, stof en touw
Bijzonderheden: ook bekend als “Tent van Abraham”, wordt in de winter opgeslagen en de materialen zijn meermaals vernieuwd naar het oorspronkelijke ontwerp.
Profetenlaan 15 te Heilig Landstichting
Rijksmonument
Huidige functie: Woonhuis met aangebouwde poort
Bouwjaar: 1923
Architect: vermoedelijk Jan Stuyt
Bouwstijl: oosterse stijl
Kenmerken: Gedeeltelijk onderkelderde, witgeschilderde bakstenen woning op grijze plint onder een plat dak op rechthoekig grondplan en een flankerende poort op rechthoekig grondplan. De poort is over de Profetenlaan gebouwd. Recht boven de doorgang een groot rechthoekig veld waarin een polychrome mozaïekvoorstelling van Maria met Christuskind. Aan de voorzijde van de poort aan weerszijden een kunststenen bord met opschrift
WANT HET LAND ZAL VAN / HIERUIT VERVULD WORDEN / MET KENNIS VAN GOD" / "GELIJK DE BODEM DER ZEE / MET DE WATEREN DIE DEZEN / BODEM BEDEKKEN - ISAIAS.
Vroegere functie: entree tot het terrein van de Heilig Landstichting. Het mozaïek is vermoedelijk door Piet Gerrits ontworpen.
Sophiaweg 119-121 te Heilig Landstichting
Rijksmonument
Huidige functie: dubbel woonhuis
Bouwjaar: 1934-36
Architect: C.M. van Moorsel Pzn
Bouwstijl: traditionalisme
Kenmerken: twee gespiegelde en door garages geschakelde bakstenen woningen op samengesteld grondplan onder ingeknikte zadeldaken met overstek en rode pannen. Er is een grote variatie in venstertypen en -afmetingen toegepast, alsmede in toegepaste materialen (natuurstenen deuromlijstingen en schampstenen, misbaksels). De kozijnen, de ramen met roedenverdeling, alsmede de terras- en balkondeuren zijn uitgevoerd in staal. De ingang bevindt zich in een boogvormig afgesloten portiek. Het interieur is redelijk gaaf bewaard.
Sophiaweg 123-125 te Heilig Landstichting
Rijksmonument
Huidige functie: dubbel woonhuis
Bouwjaar: 1934-1936
Architect: C.M. van Moorsel Pzn
Bouwstijl: traditionalisme
Kenmerken: twee gespiegelde en door garages geschakelde bakstenen woningen op samengesteld grondplan onder ingeknikte zadeldaken met overstek en rode pannen. Er is een grote variatie in venstertypen en -afmetingen toegepast, alsmede in toegepaste materialen (natuurstenen deuromlijstingen en schampstenen, misbaksels). De kozijnen, de ramen met roedenverdeling, alsmede de terras- en balkondeuren zijn uitgevoerd in staal. De ingang bevindt zich in een boogvormig afgesloten portiek. Het interieur is redelijk gaaf bewaard.
Swartendijk nabij Sophiaweg te Heilig Landstichting
Archeologisch rijksmonument
Huidige functie: natuurgebied
Terrein waarin mogelijk sporen/overblijfselen van een romeins aquaduct, onderdeel van het Aquaduct Groesbeek. Dit zou aangelegd zijn tussen 71 en 105 na Christus ten behoeve van de watervoorziening van de legerplaats van het Tiende Legioen op de Hunerberg in het huidige Nijmegen-Oost. Het systeem heeft mogelijk bestaan uit een aantal kunstmatig aangelegde aarden dammen en dalen met daarin houten goten. De Swartendijk is ongeveer 260 meter lang.